تحلیل متن‌شناسی قصیده‌های عهد سامانی

نویسنده

  • حبیب‌الله مرحمت استادیار
چکیده مقاله:

از عهد سامانی قصیده‌های زیادی به‌ یادگار مانده است. این قصیده‌ها ازلحاظ قالب سخن، فصاحت و بلاغت و غنای کلام، معنا‌سازی و تمثیل‌آفرینی، مخصوصاً ازنظر انعکاس مسائل سیاسی و اجتماعی، در مقایسه با قصیده‌های سده‌های بعد امتیاز بیشتری دارند. این مقاله به‌دنبال تحلیل متن‌شناسی قصیده‌های عهد سامانی است که براساس نسخه‌های قدیمی و برقرار کردن صحت و اصالت آن‌ها بنیاد می‌یابد. از‌همین‌رو، قصیدۀ «شکایت از پیری» رودکی که کامل‌ترین قصیدۀ عصر دهم است، اساس کار قرار گرفته و با توجه به اختلاف نسخ بررسی شده است. در ادامۀ تحلیل متن‌شناسی، این قصیده از منظر قالب سخن، لغت‌شناسی، نظم‌شناسی، تفسیر متن، و نهایت شرح سبک و شیوۀ نگارش ادیب مورد بررسی قرار گرفته است. در پایان نیز براساس اصول سنتی تحلیل متن، بخش‌‌های محتوایی که می‌توان مضمون قصیده را از روی آن‌ها شرح و تفسیر کرد، معرفی شده و این نتیجه به‌دست آمده که رودکی قدرت والای سخنوری و گرایش فلسفۀ خود را از همه بیشتر در بیت آخر قصیده نمایش داده است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تحلیل متن شناسی قصیده های عهد سامانی

از عهد سامانی قصیده های زیادی به یادگار مانده است. این قصیده ها ازلحاظ قالب سخن، فصاحت و بلاغت و غنای کلام، معنا سازی و تمثیل آفرینی، مخصوصاً ازنظر انعکاس مسائل سیاسی و اجتماعی، در مقایسه با قصیده های سده های بعد امتیاز بیشتری دارند. این مقاله به دنبال تحلیل متن شناسی قصیده های عهد سامانی است که براساس نسخه های قدیمی و برقرار کردن صحت و اصالت آن ها بنیاد می یابد. از همین رو، قصیدۀ «شکایت از پیری...

متن کامل

تحلیل و بررسی ساختاری و محتوایی بهاریه در تغزلات قصاید عهد سامانی و غزنوی با تکیه بر ده شاعر برجسته

در این کار ابتدا به توضیح شکل کلی قصیده و اجزاء تشکیل دهنده ی آن پرداخته می شود. سپس سیر تحول آن در دو دوره ی سامانی و غزنوی و تفاوت هایی که در طی زمان پیدا کرده بیان می شود. از جمله قالب هایی که بعنوان محملی برای وصف بهار قرار گرفته قصیده است. که قصیده به دلیل وسعت میدان سخن مجال کافی برای شرح و بسط این موضوع به سراینده می دهد و در آن سراینده از وصف بهار تنها به عنوان مقدمه استفاده کرده که به ...

15 صفحه اول

تحلیل روایت یهودیان از بازسازی معبد یهودیه در عهد هخامنشیان

ساخت و برپایی معابد و ساختمان‌های عام‌المنفعه یکی از مهم‌ترین درون‌مایه‌های متون باستانی مناطق خاور نزدیک و خاورمیانه، از جمله رسائل عهد عتیق، است. با بررسی کتاب عزرا، یکی از رسائل عهد عتیق، مشخص می‌شود که احتمالاً کوروش هخامنشی طی فرمانی به یهودیان اجازه‌ی بازسازی معبد یهوه در اورشلیم را داده است، اما این فرمان صرفاً «اجازه»ی بازسازی معبد و نه «حمایت» از عملیات عمرانی آن بوده است. پس تصدیق صحت «...

متن کامل

رستاخیز در عهد عتیق و عهد جدید

اعتقاد به حیات اخروی در آیین یهود، از امور مسلم و قطعی است. مفاهیمی مانند رستاخیز، رجعت و ظهور منجی، روز داوری، تجدید حیات، باغ عدن و جهنم در عهد عتیق آمده است و دانستنی‌های فراوانی در متون مقدس یهود درباره‌ی مرگ و زندگی بازپسین دیده می‌شود. در مسیحیت نیز، مانند هر دین الاهی دیگر، اعتقاد به معاد و نجات انسان‌ها و سعادت جاویدان مورد اهتمام جدی است. این آیین بر پایه‌ی انتظار موعود یهودیت شکل گرفت...

متن کامل

کتابخانه و کتابداری در ایران عصر سامانی

هدف: بررسی وضعیت ساختمان و تجهیزات، روش‌های گسترش مجموعه، ساماندهی کتاب، و انواع کتابخانه‌ها در عصر سامانی است. روش/رویکرد پژوهش: روش پژوهش تاریخی است و داده‌های آن با استفاده از مرور متون و منابع کتابخانه‌ای گردآوری و تحلیل شده است. یافته‌ها: کتابخانه‌ها از مهم‌ترین نهادهای فرهنگی در عصر سامانی به‌شمار می‌آیند و به انواع کتابخانه‌های سلطنتی، عمومی، مدارس، و مساجد تقسیم می‌شدند. مجموعه آنها ب...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 6  شماره 8 و 9

صفحات  123- 128

تاریخ انتشار 2005-09-01

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023